Οι ήχοι της αρχαίας Ελληνικής μουσικής παίρνουν μορφή και σχήμα στα χέρια του Νικόλαου Μπρά

Ένα πλήρες άρθρο από το φίλο του blog Ιωάννη – Πρόδρομο Κοτσιφάκο αφιερωμένο στον παγκοσμίως γνωστό Έλληνα κατασκευαστή μουσικών οργάνων Νικόλαο Μπρα. Το blog ευχαριστεί θερμά τον κ. Κοτσιφάκο για τις πολύτιμες πληροφορίες που συνέλεξε και για το φωτογραφικό υλικό που μας παρείχε για το άρθρο αυτό.

Η συλλογή
Η δημιουργία μιας συλλογής είναι ένας από τους τρόπους οργάνωσης της σχέσης μας με τον εξωτερικό υλικό κόσμο, μέρος του οποίου αποτελούν οι συλλογές. Ο σχηματισμός συλλογών αποτελεί μέρος της σχέσης μεταξύ του υποκειμένου και του αντικειμένου.
Η προέκταση της προσωπικότητας του συλλέκτη είναι τα αντικείμενα που συλλέγει και με τα οποία ζει. Οι συλλογές λοιπόν αποτελούν μια ομάδα αντικειμένων τα οποία επιλέχθηκαν για κάποιο σκοπό και τα οποία μοιράζονται με κοινή ταυτότητα. Τα αντικείμενα αυτά αποτελούν μονάδα μιας σειράς, μέρος ενός συνόλου και έχουν μια κυρίαρχη αντιπροσωπευτική αξία. Κατά μια έννοια, η συλλογή θεωρείται από τον κάτοχό της εξαιρετικής σημασίας ή ως παρακαταθήκη και μπορεί να έχει αισθητικό χαρακτήρα, να αποτελεί μια φαντασίωση, φετίχ, αξιοποίηση ελεύθερου χρόνου (Hobby), κίνδυνος, πόθος κ.α. Το «συλλέγειν» είναι η συγκέντρωση πραγμάτων που ανήκουν σε μια συγκεκριμένη κατηγορία, αποτελώντας μια ενότητα που τυχαίνει να συναρπάζει τον συλλέκτη και η συλλογή είναι το αποτέλεσμα αυτής της συγκέντρωσης.

Ο κατασκευαστής – ερευνητής και συλλέκτης Νικόλαος Μπράς
Ο ιδιώτης της συλλογής έγχορδων μουσικών οργάνων είναι ένας πολυτάλαντος και διακεκριμένος κατασκευαστής μουσικών οργάνων. Είναι ένας χαρισματικός άνθρωπος, μια πολυσύνθετη προσωπικότητα με ιδιαίτερες ικανότητες. Φαντασία και αντίληψη μεγάλη, που οι εμπειρίες του σε όλες τις τέχνες (γλυπτική, ζωγραφική, μουσική, κ.α.) τον κάνουν να ξεχωρίζει σε όλο τον κόσμο και δικαίως να κατέχει διεθνώς τον τίτλο του «Έλληνα Στραντιβάριους». Δύσκολα μπορεί κανείς να εκφράσει μέσα σε λίγες λευκές σελίδες τα συναισθήματα και τις εντυπώσεις που του δημιουργούνται ύστερα από την πρώτη και μόνο φορά που θα τον συναντήσει. Μεγάλου φήμης καλλιτέχνες και επιστήμονες όπως ο Ιατρός-καρδιολόγος και συνθέτης Αθανάσιος Δρίτσας, ο Λεωνίδας Καβάκος, ο Μ. Παπαστάμου, ο Γ. Δερμετζής κ.α. έχουν γράψει με ανεξίτηλο μελάνι τις μοναδικές τους εμπειρίες για τον κ. Νικόλαο Μπρά.
Χάρη σ’ αυτόν η συλλογή αυτή υπάρχει και εμπλουτίζεται δίνοντάς μας την ευκαιρία να αντικρίσουμε τα αυθεντικά βιολιά της εποχής που ανθούσε η μουσική κυρίως στην Ιταλία, την Γαλλία και την Γερμανία, τα χειροποίητα υψηλής ποιότητας βιολιά του καθώς επίσης και τις ασύλληπτες αυτοσχέδιες δημιουργίες του με έμπνευση από τα αρχαία ελληνικά μουσικά όργανα και σχέδια που πηγάζουν από προσωπικές εμπειρίες και μελέτες.

Αφετηρία μιας μεγάλης συλλογής
Η συλλογή του Νικόλαου Μπρά είναι μια ξεχωριστή και με ιδιαίτερο χαρακτήρα συλλογή που ξεκίνησε το 1977.
Η αγάπη του για την τέχνη και την μουσική τον οδήγησαν στο να κατασκευάζει με ευφάνταστα υλικά, πρωτότυπα σχέδια και μοναδικά σε ήχο, έγχορδα και όχι μόνο όργανα.
Ποικίλοι προβληματισμοί και συγκρούσεις σκέψεων στο εσωτερικό του, όπως η κατανόηση της δομής που δεν φαίνεται, η αναζήτηση του ήχου που δεν έχει σύνορα (έχει ομοιότητες όμως με την ενέργεια και την διαδρομή του ηλεκτρικού ρεύματος) τον οδήγησαν το 1982 στην κατασκευή του πρώτου του βιολιού που και σ’ αυτό δεν είχε πρότυπο να μιμηθεί. Ο λόγος που διάλεξε να συλλέγει αλλά και να κατασκευάζει τέτοια αντικείμενα είναι το γεγονός ότι τον ίδιο διακατέχει μια μανία τελειότητας αλλά και το ότι νιώθει βαθειά ικανοποίηση όταν το τολμηρό του χαρακτήρα τον οδηγεί στο να αντιμετωπίζει το δύσκολο με τρόπο θαυμαστό. Έκτοτε αναδείχθηκε σε έναν χαρισματικό οργανοποιό αλλά και επι τριάντα χρόνια αξιόλογο και επίζηλο συλλέκτη σπανίων μουσικών οργάνων. Η διπλή αυτή ιδιότητα αποτελεί για τον Νικόλαο Μπρά τρόπο ζωής.

Τα αναβιωμένα αρχαία Ελληνικά μουσικά όργανα

Απόρροια όλων των ερευνών και μελετών πάνω στην αρχαία Ελληνική αγγειογραφία (αμφορείς, κρατήρες, ληκύθους κ.α.) τα αρχαιολογικά τεκμήρια, τις μαρμάρινες ανάγλυφες πλάκες, αλλά και τις αρχαίες πηγές επέτυχε ο Νικόλαος Μπράς με μοναδικό τρόπο να αποδώσει σε πραγματική διάσταση όλα εκείνα τα μουσικά όργανα που ηχούσαν κάποτε στην αρχαία ελληνική γή, στην αρχαία αγορά, στα σπίτια, στα συμπόσια, στις συνάξεις των Ελλήνων..
Η μοναδικότητά τους δεν έγκειται μόνον στο γεγονός ότι αποτελούν πιστά αντίγραφα εκείνων της αρχαίας Ελλάδας, αλλά στο γεγονός ότι ηχούν και χορδίζονται κανονικά! Δεν είναι μόνον έργα τέχνης αλλά λειτουργικά μουσικά όργανα!
Ανάμεσα στα τεχνουργήματα αυτά ξεχωρίζουν για την μοναδικότητά τους και τις κατασκευαστικές τους λεπτομέρειες ο πρόγονος του σαντουριού, το «Σύντονον», το «Χαλκεόφωνο», η λύρα του Ερμή, κ.α.
Συνδυασμοί υλικών, όπως ξύλα ερυθρελάτης, σφενδάμι, και άλλα ξύλα που αντικατέστησαν το όστρακο της χελώνας – κάτι που έκαναν και οι αρχαίοι Έλληνες συμβάλλοντας στο οικολογικό πρόβλημα του πλανήτη – δέρματα, μέταλλα, τελαμώνες, κ.α. αποτελούν τα δομικά στοιχεία των μουσικών οργάνων ενώ η εμπίεστη τέχνη, η ζωγραφική, η γλυπτική και άλλες τεχνικές, τα εμπλουτίζουν και τα ολοκληρώνουν χαρίζοντας τους μια μοναδική οπτική εμπειρία, καλαισθησία και εξωτική ηχητική.

Ατενίζοντας το μέλλον
Οι υψηλού επιπέδου δημιουργίες του Νικόλαου Μπρά, έχουν απώτερο σκοπό, την έρευνα, μελέτη αλλά και ψυχαγωγία καθώς δίνουν την ευκαιρία στους επισκέπτες, ειδήμονες και μη, να ταξιδέψουν και να γευθούν τους ήχους της μουσικής της αρχαιότητας αλλά και του σήμερα. Η πρόσβαση, χρήση και διάδραση που είναι επιτρεπτή σε ορισμένα απο αυτά τα αναβιωμένα μουσικά όργανα, συμπληρώνουν την γνώση και πληροφορία, που μπορεί να συλλέξει κανείς και μέσα από την αρχαία ελληνική αγγειογραφία. Έτσι, η μοναδικότητα και η διαχρονικότητα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού προσεγγίζεται και εκτιμάται ακόμη περισσότερο, που σε πείσμα των καιρών διατηρείται και αντιστέκεται σθεναρά σε όσους θέλουν να δείχνει αδύναμος και πλέον ξεπερασμένος.
Μέσα από την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση των σύγχρονων Ελλήνων γύρω από την αρχαία ελληνική μας μουσική παράδοση, η εκπληκτική αυτή τέχνη, θα καλλιεργήσει την ψυχική υγεία αλλά και θα ξαναζωντανέψει το ηθικό φρόνιμα και το πνεύμα των αρχαίων Ελλήνων που δείχνει μεν εξασθενημένο στο παρόν δεν παύει όμως να υπάρχει βαθιά μέσα στις καρδιές μας..
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε το site: www.nikolaosbrass.com
Το φωτογραφικό υλικό που παρουσιάζεται στο παρόν άρθρο ανήκει στους George Tzortzis, Ηρακλή Μπρά και Ιωάννη Πρόδρομο Κοτσιφάκο.
Μια μικρή γεύση
από την συλλογή του Νικόλαου Μπρα, παρουσιάζεται παρακάτω.
Α. Γενικές όψεις:

Σύντονο και χαλκεόφωνο